Toksyna botulinowa zwana również botoksem to bardzo silnie działający preparat, który powoduje zahamowanie uwalniania acetylocholiny, czyli neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za przekazywanie impulsów między nerwami a mięśniami. Toksyna botulinowa działa na zasadzie blokowania połączeń między zakończeniami nerwów, a unerwianymi przez nie mięśniami, przez co nie dochodzi do skurczów porażonego mięśnia. Botox stosuje się w medycynie w leczeniu różnych chorób jak zez, choroby neurologiczne przebiegające z nadmiernym napięciem mięśni, jak również nadmierną potliwości. Do usuwania zmarszczek wykorzystuje się małe stężenia toksyny, które nie mają wpływu na inne elementy układu nerwowego poza okolicą w której podano zastrzyk.
Wskazania
- leczenie różnych postaci zeza,
- oczopląs,
- zaburzenia ruchu gałek ocznych,
- nadmierne łzawienie,
- zespól suchego oka,
- zaburzenia połykania,
- szczeliny odbytu,
- nadmierne pocenie się,
- drżenie szyi i głowy,
- porażenie mózgowe,
- dystonia macicy,
- migrena,
- wygładzenie zmarszczek,
- odmłodzenie skóry,
- bruksizm.
Przeciwwskazania
- okres ciąży i karmienia piersią,
- nadwrażliwość na składniki preparatu (również albuminę),
- infekcja w miejscach planowanych wstrzyknięć,
- miastenia,
- zespół Lamberta-Eatona (zespół paraneoplastyczny występujący najczęściej u chorych z rakiem drobnokomórkowym płuca),
- przyjmowanie leków hamujących wydzielanie acetylocholiny w synapsie nerwowo-mięśniowej (antybiotyków amino glikozydowych – gentamycyny, streptomycyny, kanamycyny, leków przeciwmalarycznych – chlorochiny, hydroksychlorochiny, cyklosporyny, D-penicylamyny, sukcynylocholiny, tubo kuraryny, pankuronium, galaminy).
Zastosowanie toksyny botulinowej
Preparat posiada bardzo szerokie zastosowanie w zabiegach medycyny estetycznej. Toksynę botulinową stosuje się podczas zabiegów likwidacji zmarszczek mimicznych. Używa się jej również w leczeniu niektórych chorób neurologicznych, w szczególności tych, w których dochodzi do nadmiernego napięcia mięśni. Dzięki temu możliwe jest leczenie takich schorzeń jak bruksizm czy leczenie migreny. Botoks wykorzystuje się także w likwidowaniu dolegliwości związanych z nadpotliwością pach, dłoni i stóp.
Niwelowanie zmarszczek
Toksyna botulinowa przeznaczona jest dla osób, które chcą poddać się usuwaniu zmarszczek głównie w górnej części twarzy, czyli tzw. zmarszczek mimicznych. Należą one do stosunkowo płytkich. W przypadku zmarszczek bardzo głębokich i mocno utrwalonych może zaistnieć konieczność uzupełnienia zabiegu przez wypełnienie zmarszczek kwasem hialuronowym. Botoks stosuje się natomiast jako niwelowanie zmarszczek:
- poziomych zmarszczek czoła
- pionowych zmarszczek międzybrwiowych tzw. „lwich”
- zmarszczek około oczodołowych tzw. „kurzych łapek”
- zmarszczek dolnej powieki
- bruzd nosowych tzw. zmarszczek króliczych”
- zmarszczek wokół ust tzw. „zmarszek palacza”
- fałdów wargowo-żuchwowych tzw. „linii marionetki”
- fałdów bródkowych i „cellulitu” bródki
- zmarszczek szyi.
Bruksizm
Bruksizm to choroba powodująca patologiczne tarcie zębami inaczej nazywane zgrzytaniem, które najczęściej zachodzi w nocy. Doprowadza to do rozchwiania zębów, starcia koron zębowych, pękania szkliwa, a także może powodować przewlekły ból głowy. Dzięki temu botox doprowadza do rozluźnienia mięśni żwacza, które z czasem zaczynają się obkurczać. Dlatego też pacjent zaprzestaje zgrzytania zębami, a jego twarz staje się wizualnie smuklejsza.
Leczenie migreny
Migrena to choroba objawiająca się ostrym i napadowym bólem głowy. Skutecznie leczenie migreny jest możliwe natomiast za pomocą zabiegów z użyciem botoksu. Toksyna botulinowa implantowana jest w mięśnie, które uciskają i podrażniają nerwy odpowiedzialne za napady migreny. Pierwsze efekty można zauważyć mianowicie po około tygodniu od zabiegu. Zabieg przynosi skuteczność w około 80% przypadków. Blokada zakończeń nerwowych utrzymuje się nawet do 12 tygodni, znacznie ograniczając lub całkowicie znosząc na ten czas występowanie objawów bólowych.
Nadpotliwość
Nadpotliwość to przypadłość, która powoduje nadmierne wydzielanie potu w obrębie dłoni, pach, stóp lub twarzy. Skuteczną metodą na leczenie nadpotliwości są zabiegi z wykorzystaniem toksyny botulinowej. Zatem jej działanie opiera się na blokowaniu wydzielania acetylocholiny, która jest ważnym mediatorem w procesie pocenia. W skrócie oznacza to, że nerwy odpowiadające za stymulowanie pocenia zostają zablokowane. Zabieg można wykonać na praktycznie każdą okolicę ciała i może on być powtarzany co 6-9 miesięcy.
Opis zabiegu
Zabieg wykonywany jest w pozycji siedzącej lub półleżącej. Preparat toksyny botulinowej ma formę płynną i jest podawany za pomocą małej strzykawki z igłą najczęściej domięśniowo, niekiedy również podskórnie lub śródskórnie. Po zabiegu przez kilka godzin pacjent nie powinien pocierać miejsc iniekcji oraz unikać pozycji leżącej i intensywnego wysiłku. Zabieg nie wymaga wyłączenia pacjenta z codziennych zajęć.